Krajobraz regionu został ukształtowany przez ostatnie zlodowacenie około 14 000–15 000 lat temu. Z tego okresu pochodzi, znaleziony w okolicach Giżycka, fragment rogu renifera.
Najwyższy szczyt Mazur – Dylewska Góra położona jest na wysokości 312 m n.p.m.
Do największych jezior na Mazurach należą Śniardwy, będące największym jeziorem w Polsce (pow. 113,8 km²) oraz Mamry, które jest jeziorem o największej objętości w Polsce .
Atrakcją turystyczną jest Pole Bitwy – Grunwald, na którym w 1410 r. wojska polsko-litewskie pokonały Krzyżaków.
Sieć kanałów wodnych łączących liczne jeziora jest atrakcją dla żeglarzy i wodniaków. Wiele jezior jest połączonych kanałami żeglownymi (kanały mazurskie, Kanał Elbląski). Na Kanale Elbląskim odbywa się żegluga statków tzw. białej floty